วิธีคำนวณดัชนีราคาหุ้น มีอะไรบ้าง?

ดัชนีราคาหุ้น เป็นเครื่องมือบ่งชี้ระดับราคา และแนวโน้มของตลาดหุ้นโดยรวม โดยดัชนีราคาหุ้นในประเทศไทยที่นิยมใช้ คือ “ดัชนีราคาหุ้นตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย” หรือ ที่เรารู้จักกันว่า “SET Index” โดย SET Index เป็นการคำนวณระดับราคาหลักทรัพย์ในตลาดหลักทรัพย์
แห่งประเทศไทย โดยเฉลี่ย ณ วัน หรือเวลาใดเวลาหนึ่งเทียบกับวันฐาน คือวันที่ 30 เมษายน 2518 (เป็นวันแรกที่ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยเริ่มเปิดดำเนินการซื้อขาย)

วิธีการคำนวณ SET Index
SET Index คำนวณจากราคาหุ้นสามัญทุกตัวที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และถ่วงน้ำหนักด้วยจำนวนหุ้นที่จดทะเบียน ซึ่งมีสูตรที่ใช้ในการคำนวณเบื้องต้นที่ผู้ลงทุนควรทราบคือ

โดยวิธีการคำนวณมูลค่าตลาดรวมของทุกหลักทรัพย์ (Market Capitalization) เราสามารถคำนวณได้โดย นำราคาหลักทรัพย์แต่ละตัว คูณด้วยจำนวนหุ้นที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ โดยเราจะทำเช่นนี้กับหุ้นทุกตัวในตลาดและนำค่าที่ได้มาบวกรวมกัน

SET50 Index และ SET100 Index
นอกจาก SET Index ซึ่งคำนวณจากราคาหุ้นสามัญทั้งตลาดแล้ว
ตลาดหลักทรัพย์ฯ ยังจัดทำ SET50 Index เพื่อแสดงระดับและความเคลื่อนไหวของราคาหุ้นสามัญจำนวน 50 บริษัท และ SET100 Index เพื่อแสดงระดับ และความเคลื่อนไหวของราคาหุ้นสามัญจำนวน 100 บริษัท โดยหุ้นที่นำมาคำนวณใน SET50 Index และ SET100 Index จะเป็นหุ้นที่มีมูลค่าตลาดสูง มีสภาพคล่องในการซื้อขายสูง และมีปริมาณหุ้นหมุนเวียนที่ผู้ลงทุนทั่วไปสามารถเข้าลงทุนได้

ประโยชน์ของ SET Index, SET50 Index และ SET100 Index
Index ในตลาดหลักทรัพย์ก็คือดัชนีราคาประเภทหนึ่ง ซึ่งประโยชน์ก็จะเหมือนกับดัชนีอื่นๆ เช่น ดัชนีราคาผู้บริโภค ที่ใช้วัดการเปลี่ยนแปลงในราคาสินค้า ในกรณีของดัชนีราคาหลักทรัพย์ ไม่ว่าจะเป็น SET Index, SET50 Index หรือ SET100 Index การเพิ่มขึ้นหรือลดลงของค่าดัชนี ก็จะบอกถึงการเคลื่อนไหวของราคาหลักทรัพย์ที่อยู่ในดัชนีนั้นๆ นักลงทุนจึงสามารถใช้ Index เหล่านี้ในการวัดผลตอบแทน และความเสี่ยงจากการลงทุนในกลุ่มหลักทรัพย์ที่ใช้คำนวณ Index นั้นได้ รวมถึงถ้าสนใจลงทุนในบริษัทขนาดกลางก็สามารถเข้าดูรายชื่อของบริษัทใน SET100 เพื่อเป็นทางเลือกในการเข้าลงทุนได้

ดัชนีราคากลุ่มอุตสาหกรรมและหมวดธุรกิจ
นอกจากดัชนี SET Index ที่คำนวณจากหุ้นสามัญทั้งหมดบนกระดานหลัก ตลาดหลักทรัพย์ฯ ยังมีการคำนวณดัชนีราคาหุ้น โดยแบ่งตามการจัดกลุ่มอุตสาหกรรมและหมวดธุรกิจของบริษัท
จดทะเบียน เพื่อช่วยให้นักลงทุนเห็นภาพการเคลื่อนไหวของ
ราคาหุ้นในรายละเอียดมากขึ้น ดังนี้

ดัชนีราคารายกลุ่มอุตสาหกรรม (Industry Group Index) 
เป็นดัชนีราคาหลักทรัพย์ที่ใช้สะท้อนการเคลื่อนไหวของหลักทรัพย์ที่อยู่ใน ภาคอุตสาหกรรมเดียวกัน โดยมีหลักการคำนวณเช่นเดียวกันกับการคำนวณดัชนีราคาหุ้นตลาดหลักทรัพย์แห่ง ประเทศไทย กล่าวคือใช้การคำนวณแบบถ่วงน้ำหนักด้วยมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (Market Capitalization Weight)

โดยมีวันที่ 31 ธันวาคม 2546 เป็นวันฐาน คำนวณโดยใช้
หุ้นสามัญจดทะเบียนทุกตัวในแต่ละกลุ่มอุตสาหกรรม โดยไม่นำหลักทรัพย์ที่ถูกขึ้นเครื่องหมาย SP เกิน 1 ปีมารวมในการคำนวณ ทั้งนี้จะมีการปรับฐานการคำนวณดัชนีเช่นเดียวกันกับดัชนีราคา SET Index รวมทั้งเมื่อมีหลักทรัพย์ย้ายกลุ่มอุตสาหกรรม

ดัชนีราคารายหมวดธุรกิจ (Sectoral Index) 
เป็นดัชนีราคาหลักทรัพย์ที่ใช้สะท้อนการเคลื่อนไหวของหลักทรัพย์ที่มีพื้น ฐาน (Fundamental) เดียวกัน โดยมีหลักการคำนวณเช่นเดียวกันกับการคำนวณดัชนีราคาหุ้นตลาดหลักทรัพย์แห่ง ประเทศไทย กล่าวคือใช้การคำนวณแบบถ่วงน้ำหนักด้วยมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (Market Capitalization Weight) คำนวณโดยใช้หุ้นสามัญจดทะเบียนทุกตัวในแต่ละหมวดธุรกิจ และไม่นำหลักทรัพย์ที่ถูกขึ้นเครื่องหมาย SP เกิน 1 ปีมารวมในการคำนวณ ทั้งนี้ จะมีการปรับฐานการคำนวณดัชนีเช่นเดียวกันกับดัชนีราคา SET Index